Nawigacja

Kartoteki i akta gestapo

Kartoteka Tajnej Policji Państwowej w Gdańsku (Geheime Staatspolizeistelle Danzig)

Okólnik Reichsführera SS Heinricha Himmlera z dnia 7  listopada 1939  r. wprowadził konieczność utworzenia na terenach zaanektowanych przez III Rzeszę placówek Tajnej Policji Państwowej. Takie jednostki powstały również w okręgu Gdańsk-Prusy Zachodnie. Właściwą dla obwodu rejencyjnego Gdańsk była placówka Tajnej Policji Państwowej w Gdańsku (Geheime Staatspolizeistelle Danzig), mieszcząca się przy ul. Neugarten 27 w gmachu byłego Komisariatu Generalnego RP w Wolnym Mieście Gdańsk. Gestapo odgrywało główną rolę w realizacji polityki terroru stosowanej wobec ludności cywilnej, w zwalczaniu przeciwników politycznych, w zagładzie Żydów czy też w walce z organizacjami podziemnymi. Kierownikiem placówki w Gdańsku został radca rządowy SS-Sturmbannführer dr Helmut Tanzmann.

 

Helmut Tanzmann w dniu 11 stycznia 1940 r. jako przewodniczący sądu doraźnego wziął udział w pierwszej zbiorowej egzekucji na polskich działaczach z Wolnego Miasta Gdańska, która odbyła się na terenie obozu  w Sztutowie. Placówką gestapo w Gdańsku kierował do września 1940 r., a następnie został oddelegowany do sztabu dowódcy policji bezpieczeństwa w Generalnym Gubernatorstwie. W akcji „Reinhardt” odpowiadał za deportację Żydów do obozu zagłady w Bełżcu. Od 1941 r. do 1943 r. pełnił funkcję Komendanta Policji Bezpieczeństwa i Służby Bezpieczeństwa we Lwowie-Kommandeur der Sicherheitspolizei und des SD (KdS). Pod koniec wojny uciekł do Szkocji, gdzie został schwytany przez Brytyjczyków. Podczas oczekiwania na swój proces, 6 maja 1946 r.  popełnił samobójstwo, unikając odpowiedzialności za popełnione zbrodnie.   

do góry